ĐNO – Xuất phát từ sự đồng cảm, sẻ chia và thấu hiểu những khó khăn, bất tiện mà người khiếm thị phải đối mặt hằng ngày, nhất là trong việc di chuyển đến cơ sở in chuyên dụng để in ấn, tiếp cận tài liệu học tập, nhóm sinh viên Khoa Vật lý, Trường Đại học Sư phạm, Đại học Đà Nẵng đã chế tạo thành công máy in chữ nổi Braille.

Nhóm sinh viên thuyết trình đề tài nghiên cứu máy in chữ nổi Braille.

Sau thời gian dài suy nghĩ, trăn trở, nhóm 5 bạn sinh viên: Nguyễn Thị Thùy Trang, Lê Đặng Hoàng Thư, Ngô Thanh Trúc, Lê Viết Thiên Lộc, Đinh Thị Mai Chi đã mang ý tưởng, tâm huyết của mình chia sẻ với Tiến sĩ, giảng viên Lê Thanh Huy. Được thầy động viên, hướng dẫn, các bạn đã thành công trong việc thiết kế và chế tạo máy in chữ nổi Braille với giá thành rẻ nhưng mang nhiều tiện ích so với những máy có trên thị trường để phục vụ cho người khiếm thị.

Tháng 8-2023, dự án chính thức được khởi động. Sau khi phân tích lý thuyết và thực tiễn, nhóm đã xây dựng sơ đồ nguyên lý hoạt động, yêu cầu thiết kế để tiến hành chế tạo và vận hành thử nghiệm sản phẩm.

Thế nhưng, từ ý tưởng đến bản vẽ, rồi từ bản vẽ đến hiện thực có được một chiếc máy in thật không hề dễ dàng đối với những sinh viên chuyên ngành sư phạm. Nhiều lúc các bạn muốn bỏ cuộc vì nhiều chi tiết quá khó, hoàn toàn chưa có tài liệu, khuôn mẫu để học hỏi, nghiên cứu, nhưng cứ nghĩ đến những khó khăn, bất tiện gây nhiều trở ngại cho học sinh khiếm thị thì cả nhóm xốc lại tinh thần, quyết tâm, động viên cùng nhau vượt qua trở ngại.

Chia sẻ về ý tưởng chế tạo máy in chữ nổi, bạn Ngô Thanh Trúc hào hứng nhớ lại, nhìn thực tế nhiều người khiếm thị khi muốn in một tài liệu hay một cuốn sách phải tìm đến những cơ sở in ấn có máy in chuyên dụng, khá bất tiện và tốn nhiều thời gian. Trong khi đó, phần lớn các máy in chữ Braille tiếng Việt hiện nay đều được nhập khẩu, giá thành rất cao, khoảng từ 40 đến hơn 100 triệu đồng mỗi máy và thậm chí còn cao hơn.

“Vì vậy, việc chế tạo máy in chữ nổi Braille tự động với quy mô nhỏ, giá thành thấp là rất cần thiết để cải thiện tình hình thực tế hiện nay, nhất là đối với những trường chuyên biệt. Đó chính là lý do thôi thúc nhóm chúng em bắt tay vào việc nghiên cứu và chế tạo máy in”, Thanh Trúc cho biết thêm.

Sau thời gian dài tập trung nghiên cứu, cùng với sự động viên, hướng dẫn tận tình của Tiến sĩ Lê Thanh Huy, tháng 5-2024, nhóm đã thiết kế và chế tạo thành công máy in chữ nổi Braille cho người khiếm thị, xây dựng thành công ngôn ngữ lập trình chuyển đổi ký tự thông thường sang ký tự nổi Braille tiếng Việt.

Tiến sĩ, giảng viên Lê Thanh Huy chia sẻ: “Hiện nay các loại máy in chữ nổi đang được sử dụng toàn bộ đều được nhập khẩu từ nước ngoài, vì thế việc có thể sản xuất và phổ biến máy in chữ nổi trong nước sẽ là một bước ngoặt mới đánh dấu sự phát triển công nghệ ở nước ta. Máy in do các em sinh viên của Trường Đại học Sư phạm nghiên cứu, chế tạo có thể được sử dụng với các thao tác đơn giản, chuyển đổi trực tiếp từ văn bản điện tử sang các ký hiệu Braille và in ấn mà không cần thông qua phần mềm hỗ trợ khác”.

Theo đó, máy in được thiết kế với 3 phần chính: phần mềm chuyển đổi ký tự Braille trên máy tính; hệ thống điều khiển và cơ cấu chấp hành.

Nguyên lý hoạt động của máy là văn bản ở dạng bình thường được đưa vào hoặc đánh trực tiếp trên phần mềm chuyển đổi. Các ký tự chữ bình thường được phần mềm chuyển đổi sang ký tự Braille tương ứng nhưng ở dạng mã hóa 0,1. Văn bản sau khi mã hóa sẽ nạp vào bộ nhớ của hệ thống điều khiển. Hệ thống điều khiển sử dụng các thông tin văn bản được mã hóa điều khiển cơ cấu chấp hành in văn bản ký tự Braille.

“Khi bắt tay vào dự án, cả nhóm đã đưa ra yêu cầu phải tối giản thao tác, phục vụ tốt nhất đối với người khiếm thị. Để kết nối với máy in, người dùng có thể sử dụng máy vi tính với phần mềm Arduino IDE thông qua cổng giao tiếp USB, từ đó nhấn in trực tiếp để cho ra văn bản chữ nổi hoàn chỉnh”, sinh viên Nguyễn Thị Thùy Trang cho biết.

Đồng thời, nhóm nghiên cứu đã ứng dụng công nghệ in 3D trong quá trình chế tạo sản phẩm. Máy in được thiết kế tối giản, thuận tiện trong việc vệ sinh, dễ sửa chữa, kích thước nhỏ gọn, dễ vận chuyển, cho phép người dùng có thể linh hoạt sử dụng ở nhiều địa điểm khác nhau, ở lớp học cũng như nhà riêng. Nhà trường và phụ huynh có thể tự in tài liệu học tập cho học sinh khiếm thị một cách dễ dàng. Một ưu điểm nữa là chiếc máy in này khi hoạt động phát ra tiếng ồn rất nhỏ so với những máy in chữ nổi khác.

Điều bất ngờ nhất là ngoài tính tiện lợi, nhỏ gọn của máy in thì giá cả của sản phẩm này rất phù hợp với người khiếm thị. Toàn bộ kinh phí để tạo ra sản phẩm này khoảng từ 2 đến 5 triệu đồng/máy.

Để tối ưu hóa hiệu quả, hiện sản phẩm đang được tiếp tục nghiên cứu nhằm cải tiến một số tính năng như: Tốc độ, hiệu suất in, đa dạng các tài liệu, tích hợp công nghệ chuyển giọng nói để in thành chữ nổi… cho hoàn chỉnh và tiện dụng để có thể phổ biến, ứng dụng rộng rãi phục vụ đời sống.

Nhóm sinh viên đã đưa đề tài nghiên cứu tham dự nhiều hội nghị nghiên cứu khoa học và đạt kết quả cao như: Giải Nhất Hội nghị Nghiên cứu khoa học cấp khoa năm học 2023-2024; Giải Ba Hội nghị Nghiên cứu khoa học cấp trường năm học 2023-2024; Giải Ba lĩnh vực Khoa học kỹ thuật và Công nghệ tự nhiên, Khoa học y dược của Giải thưởng Sinh viên nghiên cứu khoa học cấp Đại học Đà Nẵng năm học 2023-2024.

NHƯ HOA

Nguồn: Báo Đà Nẵng