Về sức mạnh của nhân dân, của khối đại đoàn kết toàn dân tộc
– Thấm nhuần các giá trị truyền thống của dân tộc, tiếp thu có chọn lọc các quan điểm tư tưởng trong lịch sử và hiện đại trên thế giới, Hồ Chí Minh có quan niệm đầy đủ và rõ ràng về sức mạnh của nhân dân. Người khẳng định: Nhân dân là nguồn gốc của mọi sức mạnh; có dân là có tất cả; “dễ mười lần không dân cũng chịu, Khó trăm lần dân liệu cũng xong”. Người coi tập hợp được toàn thể nhân dân dưới sự lãnh đạo của Đảng là nguyên nhân chính của mọi thắng lợi của cách mạng. Sức mạnh của dân tộc được tập hợp trong mặt trận dân tộc thống nhất và trong thời đại mới, sự đoàn kết toàn dân tộc gắn với mối quan hệ với đoàn kết quốc tế.
– Từ quan điểm về sức mạnh của nhân dân, Hồ Chí Minh nhấn mạnh quan điểm đoàn kết toàn dân. Người nhấn mạnh:“ Đoàn kết làm ra sức mạnh”; “Đoàn kết là là thắng lợi”; “Đoàn kết là then chốt của thành công”; “Đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết, Thành công, thành công, đại thành công”. Trong tổ chức thực hiện, Người dạy: “Đoàn kết” là điểm mẹ. Điểm này mà thực hiện tốt thì đẻ ra con cháu đều tốt ”. Đại đoàn kết toàn dân trong tư tưởng Hồ Chí Minh trở thành mục đích của Đảng. Phát biểu trong buổi ra hoạt động công khai của Đảng, Người nói: Mục đích của Đảng Lao động Việt Nam gồm 8 chữ là “đoàn kết toàn dân, phụng sự Tổ quốc”. Đó là sự thể hiện tập trung nhất của tư tưởng: “¬¬¬¬¬¬¬¬¬Ta đoàn kết để đấu tranh cho thống nhất và độc lập của Tổ quốc; ta còn đoàn kết để xây dựng nước nhà. Ai có tài, có đức, có sức, có lòng phụng sự Tổ quốc và phục vụ nhân dân thì ta đoàn kết với họ”.
– Tư tưởng về xây dựng Mặt trận dân tộc thống nhất để đại đoàn kết toàn dân tộc là một sự sáng tạo của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Người chủ trương: Mặt trận hoạt động theo nguyên tắc hiệp thương dân chủ, lấy việc thống nhất lợi ích tối cao của dân tộc với lợi ích của các tầng lớp nhân dân làm cơ sở để củng cố và không ngừng mở rộng. Đoàn kết trong Mặt trận là “Đoàn kết lâu dài, chặt chẽ, đoàn kết thật sự, chân thành, thân ái giúp đỡ nhau cùng tiến bộ”. Phương châm đoàn kết các giai cấp, tầng lớp khác nhau của Hồ Chí Minh là “cầu đồng tồn dị”. Đảng là bộ phận của Mặt trận, vừa là lực lượng lãnh đạo Mặt trận, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân ngày càng vững chắc. Và “muốn quy tụ được cả dân tộc, “Đảng Cộng sản phải tiêu biểu cho trí tuệ, danh dự, lương tâm của dân tộc và thời đại”; “ Đảng phải thực sự đoàn kết nhất trí”; “được nhân dân thừa nhận”. “Công tác Mặt trận là một công tác rất quan trọng trong toàn bộ công tác cách mạng”.
– Sáng tạo của Hồ Chí Minh trong đại đoàn kết toàn dân được mở rộng trong sự kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại. Trong thời đại đế quốc chủ nghĩa, sự bóc lột và thống trị của chủ nghĩa đến quốc đã làm cho cách mạng giải phóng dân tộc và cách mạng vô sản trên thế giới gắn kết với nhau, để “chặt đứt cả hai cái vòi của chủ nghĩa đế quốc”…Vì vậy, giải quyết vấn đề dân tộc và vấn đề giai cấp phải kết hợp chặt chẽ chủ nghĩa yêu nước chân chính với chủ nghĩa quốc tế vô sản. Mỗi dân tộc đều phải giữ vững độc lập tự chủ, dựa vào sức mình là chính, tranh thủ sự giúp đỡ của các nước xã hội chủ nghĩa, sự ủng hộ của nhân loại tiến bộ, đồng thời không quên nghĩa vụ quốc tế cao cả của mình. Trong đoàn kết quốc tế, cần phân biệt chính quyền và nhân dân các nước đế quốc, để đoàn kết với nhân dân thế giới vì hòa bình, tiến bộ và mở rộng tối đa quan hệ hữu nghị, hợp tác, sẵn sàng làm bạn với tất cả các nước dân chủ trên thế giới.